Mirotz Proiektua · GURELUR
GURELUR - Fondo Navarro para la Protección del Medio Natural
Manuel de Falla, 8
31005 Pamplona/Iruña
Tel.: 948 15 10 77 · 606 980 068
gurelur@gurelur.org
Diru asmorik gabeko erakundea
Fundazio urtea: 1991
Jarduera eremua: Nafarroa
Mirotz Proiektua
Mirotz urdinak, zuriak eta neurri txikiagoan, zingira mirotzak laborantza lur saileko lurzoruan bertan egiten dituzte bere habiak. Honen zergatia lurralde hauetan babesa aurkitzen dutelako bere habientzat datza, bertan ikustezinak suertatuz harrapa-karientzat; bere elikadura osatzen duten harrapakinen gehiengoa ere habitat honetan bertan bizida eta beraiekin bere txitak elikatzen dute.
Uztagailuen labanek harrapari haauen habiak suntsitzen dituzte uzta garaia txitoen habian presentziarekin bat datorrelako -ekaina eta uztaila-. Proiektuaren aurretik, garai batean bazeuden habiak uztaroan aurkitzen zituzten nekazariak eta txitoak lekutik aldenduz salbu zeudela bere gurasoen babespean zeritzotenak, uzta lasai jarraituz. Ekintza hau zenbait nekazarien bizi diren ingurunearekiko sentsibilitatea erakusten duena, ezer gutxirako balio zuen, laboreen babesik gabe txitoak berehala harrapakarien pean erortzen baitziren.
Hilketa hauek ekiditeko Proiektua 1989an abian jarri zen, bere lanak apirilatik abuzturaino dirautelarik. Helburu nagusienetarikoa nekazarien kontizentziazioa piztea da, bere lur sailetan habiaren bat baldin badago, bere inguruan azal bat uztatu gabe uzteko, txitoen garapen normala baimentzen duten babespen ekintza batzuk abian jarri ondoren.
Lanak apirilan hasten dira, Mirotzak heltzen direnenan, eta abuztuan bukatzen dira, txita guztiak habiak hegan uzten dutenean. Artzai elektriko baten bidez habiak babesten dira, sistema hau saiatutakoen artean emaitza hoberenak eman dituena urteotan izan delako. Sistema honek artzai elektriko batez inguratzen du habia dagoen uztatu gabeko lurazala, bateria bati konektatua. Honek harrapakari lurtarren sarrera, deskarga elektriko txiki batn bitartez, ekiditen du. Metodo hau arrakastatsua da %90-eko kasuetan baino gehiago. Beste sistema da lastozko alpaka haundietaz habia inguratzea, hau posible bada. Uztatu gabeko lurazalak nekazariei ordaintzen zaizkie, konpentsazio bat gehituz babespen lanek sortutako endredoengatik.
Proiektuaren beste aurpegia nafar biztanleen artean konzientzia eta sentsibilizazioa sortzea da, ikasleen eta nekazarien artean batipat. Ikasleen artean Proiektua ezagutarazteko filminak eta koadernotxo bat daraman karpeta bat banatu egin da Nafarroako ikasteetxeetatik.
Mirotz Proiektua duen arrakasta, 1300 txita baino gehiago salbatu dira, GURELURko kideen lanean aparte nafar nekazarien laguntza ordainezinean datza modu nabarmenean. Hasiera hasieratik, bere lur sailetan habiak aurkitu dituzten nekazarien gehiengoak bere babesan lagundu du. Guzti hori sortzen diren endredoak kontuan izanik. Lanak eta emaitzak nafar eta estatu mailako komunikabideek ezagutarazi dituzte, honezkero mirotzak nafar gizarteak hoberen ezagutzen dituzten harrapariak dira zalantzarik gabe.
